1. Wat is het belang van moedermelk in de eerste 24 uur na de bevalling?
De eerste moedermelk die je lichaam maakt, wordt het colostrum genoemd. Dat is erg geconcentreerd en zit vol eiwitten en voedingsstoffen. Die allereerste moedermelk is dikker en geler dan rijpe melk. Een beetje ervan is al voldoende voor je baby's piepkleine maag.
Het colostrum heeft een laag vetgehalte, is makkelijk verteerbaar en bevat een overvloed aan gezonde bestanddelen die de ontwikkeling van je baby op de best mogelijke manier laat starten.
En wat belangrijk is: het colostrum speelt een cruciale rol in de opbouw van je baby's immuunsysteem. De samenstelling is ook anders, omdat ze afgestemd is op de specifieke behoeften van een pasgeboren baby.
Colostrum beschermt niet alleen tegen spijsverteringsproblemen, maar werkt ook als een laxeermiddel waardoor je pasgeboren baby regelmatig vaste ontlasting produceert. Daardoor vermindert ook het risico op babygeelzucht.
2. Aanhappen is cruciaal bij borstvoeding. Hoe laat je dat het best verlopen?
Voor je begint met de borst te geven – ongeacht welk houding je kiest – controleer je of het hoofdje, de nek en wervelkolom van je baby op één lijn liggen en niet gedraaid zijn. De kin is opgeheven, niet laag op de borst.
Maak het jezelf gemakkelijk. Je kan kussens gebruiken om je rug, armen of baby te ondersteunen. Houd je baby dicht tegen je aan, met je tepel op gelijke hoogte met zijn neus.
Raak zijn bovenlip voorzichtig aan met je tepel om hem aan te moedigen om zijn mond goed open te doen. Hoe wijder de mond open is, hoe makkelijker het is om je baby goed aan te leggen.
Zodra je baby zijn mondje wijd opendoet en zijn tong over zijn onderste tandvlees legt, haal je hem naar je borst toe. Richt daarbij je tepel naar zijn gehemelte. Je baby zou eerst met zijn kin je borst moeten raken. Hij moet een groot gedeelte van je tepelhof in zijn mond nemen, waarbij zijn onderlip en kaak meer van de onderkant van de tepelhof bedekken.
Het is geen probleem als je ziet dat een deel van je tepelhof niet in het mondje van je baby zit – de tepelhof van elke mama is anders van grootte en dat geldt ook voor de mond van je baby.
Vaak helpt het om je borst voorzichtig met de hand te vormen, terwijl je je baby naar je borst toe haalt. Experimenteer en kijk wat werkt. Houd je baby als je kan zo dicht mogelijk bij je, terwijl zijn kin je borst aanraakt.
Pasgeboren baby's hebben een wipneus, zodat ze makkelijk kunnen ademen als je ze aanlegt. En ze leren de coördinatie van zuigen en ademen met gemak aan.
3. Wanneer bouw je af of stop je met borstvoeding? Of zal je kindje zelf spontaan aangeven wanneer je moet afbouwen?
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en andere gezondheidsinstanties raden aan om baby's enkel moedermelk te geven tijdens hun eerste zes maanden. Daarna is het advies om moedermelk te combineren met andere soorten voeding – aanvullende voeding – tot ze ten minste twee jaar oud zijn.
Maar het is helemaal jouw keuze wanneer je de borstvoeding wil afbouwen. Er kunnen fases zijn waarin borstvoeding geven wat lastiger gaat, maar dat betekent niet dat je baby geen moedermelk meer wil en/of dat je moet afbouwen.
Eens je kindje vaste voeding eet, is het is wel zo dat hij zijn caloriebehoefte op die manier aanvult. Zo kan je borstvoeding ook makkelijker natuurlijk afbouwen.
4. Hoe ga je zelf emotioneel om met het moment dat je je stopt met borstvoeding?
Op welk moment en op welke manier je ook stopt met borstvoeding geven, wees mild voor jezelf en je baby.
Het is voor jullie allebei een grote verandering: fysiek, hormonaal en emotioneel. Doe het bedachtzaam en zorgvuldig.
5. Mijn baby drinkt geen afgekolfde melk/flesje. Wat nu?
Oefen tussen de voedingsmomenten door met een flesje. Op die momenten heeft je kindje niet te veel honger. Als je oefent wanneer je baby heel hongerig is, is de kans groter dat hij het flesje weigert.
Laat iemand anders de fles geven. Je kindje is het gewoon om bij jou rechtstreeks van de borst te kunnen drinken. Het kan daarom een beetje verwarrend zijn voor je baby als jij hem vasthoudt, maar hij niet van je borst mag drinken.
Wees geduldig. Het kost altijd tijd om iets nieuws te leren en dat geldt ook voor drinken van een flesje. Als je het rustig aanpakt, zal je baby daarna ook weer van je borst drinken.
6. Wat is het verschil tussen een borstontsteking en een melkblaar?
Een borstontsteking kan het gevolg zijn van een melkblaar. Als er een melkblaar op de punt van je tepel zit, is de melkuitgang geblokkeerd. Daardoor komt je moedermelk in de melkgang, maar ze kan er niet uit. Zo kan je een borstontsteking ontwikkelen.
Meer lezen over een borstontsteking.
7. Hoe pak je de overgang naar afkolven het beste aan?
Borstvoeding is een speciaal en intiem moment tussen jou en je baby. Afkolven is een heel andere ervaring. Een borstkolf is niet hetzelfde als je kindje dat drinkt. Afkolven is iets waaraan zowel je lichaam als je geest moeten wennen.
Wanneer je je baby aan de borst laat drinken, krijg je vrij snel een toeschietreflex. Met een kolf duurt het soms wat langer. Daarom is het een goed idee om te oefenen met afkolven terwijl je baby erbij is. Als je afkolft in het bijzijn van je kindje, kan het zijn dat de toeschietreflex makkelijker komt.
Het kan ook helpen om voor het afkolven je borsten even kort te verwarmen, bijvoorbeeld met een warme doek of kruik.
Voor mama’s die borstvoeding geven heeft afkolven heel wat voordelen. Je kan moedermelk blijven geven zonder dat je er altijd zelf moet bij zijn. Je partner kan een voeding overnemen, je kan er eens tussenuit en een babysit kan een flesje geven, in de opvang kan je kindje verder moedermelk blijven drinken.
Wat belangrijk is? Dat je een borstkolf gebruikt waarbij jij je als mama het beste voelt. Je hebt tegenwoordig een ruime keuze aan borstkolven, die zo ontworpen zijn dat je meeste uit je borstvoedingsperiode kan halen. Van manuele tot elektrische kolven, zoals de Medela Symphony.
8. Is exclusief afkolven een goed idee of niet?
Kan of wil je je baby niet (meer) aan de borst leggen? Dan is het nog altijd een heel goed idee om moedermelk te geven in plaats van kunstvoeding. In dat opzicht is exclusief afkolven dus prima.
9. Hoe weet ik of mijn kindje voldoende drinkt aan mijn borst?
Is je baby tevreden? Plast hij 6 tot 7 keer per 24 uur? En groeit hij goed? Dan kan je ervan uitgaan dat je baby genoeg moedermelk binnenkrijgt.
10. Kan je borstvoeding weer opbouwen als die (bijna) afgelopen is?
Dat is vaak lastig en het is niet gegarandeerd dat het lukt. Eens je prolactine-gehalte gezakt is, kan het erg lastig zijn om dat weer omhoog te krijgen.
Maar waar een wil is, is een weg. Als je frequent stimuleert met je baby en/of een kolf, kan het lukken. Geeft dat niet voldoende resultaat, dan kan je eventueel medicatie (domperidon) proberen. Maar doe je uiteraard alleen maar op aanraden en op voorschrift van je (huis)arts.
11. Wat doe je als je kleine, vlakke tepels hebt? Zijn er hulpmiddeltjes?
Kleine, vlakke tepels hoeven helemaal niet te betekenen dat je baby je borst niet goed kan pakken. Is dat wel het geval, dan kan je altijd de hulp inschakelen van een lactatiekundige (voor je andere hulpmiddelen probeert).
Meer lezen?
- EHBB: eerste hulp bij borstvoeding(en kleine ongemakken)
- Borstvoeding geven en afkolven? Al doende leer je!
* Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met onze partner Medela. Meer info over ons advertentiebeleid vind je hier.
