Intuïtief eten: ook dát hoort bij gezonde voeding
Een bredere blik op gezond eten
Waarom gezonde voeding voor mij verder gaat dan de voedingsstoffen of zelfs voeding op zich? Waarom ik ook filosofische, culturele, psychologische en ecologische inzichten wil meenemen? Omdat gezond eten voor mij samenhangt met andere factoren, net zoals alle schakels in de voedselketen met elkaar verbonden zijn: de gezondheid van de bodem, de gezondheid van de planten en de dieren, de gezondheid van de voedselcultuur waarbinnen we ze eten, en de gezondheid van de eter, zowel fysiek als mentaal.
Door bijvoorbeeld ecologisch te eten en vaker voor plantaardige voeding te kiezen, zet je niet alleen een rem op waterverspilling en -vervuiling, het broeikaseffect, de ontbossing en de daling in biodiversiteit, maar eet je ook gezonder. Er zijn namelijk verschillende studies die aantonen dat biovoeding meer mineralen, vitaminen en secundaire plantenstoffen bevat, en minder cadmium (een stof die op termijn onder meer de werking van de nieren kan verstoren en de botten kan verzwakken).
Daarnaast verdient het culturele en psychologische aspect van gezond eten voldoende aandacht. Volg even mee wat dat betekent voor intuïtief eten.
1. Een culturele kijk op voeding
Eén van mijn favoriete quotes gaat als volgt: “Food is not just fuel. Food is about family. Food is about community. Food is about identity. And we nourish all those things well, when we eat well.”
Het gaat om het voedsel dat bij een cultuur hoort én hoe je dat voedsel eet. Een gezamenlijke maaltijd, in de juiste context, transformeert eten van een mechanisch proces van ‘brandstof verschaffen aan het lichaam’ tot een gezins- en gemeenschapsritueel. Het wordt méér dan biologie; het wordt een cultuurdaad. En onze bourgondische cultuur heeft heel wat moois om mee te geven aan je kinderen, zoals het belang van genieten van samen eten.
Wist je dat samen tafelen niet alleen gezellig is, maar ook gezond?
- Samen tafelen vormt een welverdiend rustmoment. Je neemt tijd om bij te praten en aandacht te geven aan elkaar, én aan wat je eet. Wanneer je met z’n allen aan tafel schuift, eet je langzamer, kauw je meer en ben je alerter voor de signalen van je buik. Intuïtief eten: check. Als je daarentegen tv-kijkt terwijl je eet, ben je afgeleid en verlies je je verzadigingsgevoel uit het oog.
- Verder is samen eten hét geheim om je kleintje nieuwe dingen te leren kennen. Je kunt het goede voorbeeld geven en je zoon of dochter aanmoedigen om ook eens te proeven. Kinderen imiteren nu eenmaal graag!
In de voedselaanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad uit 2019 staat dan ook te lezen: “Samen eten bevordert de fysieke gezondheid en kan zelfs een belangrijke component zijn om obesitas te bestrijden.”
2. Een psychologische kijk op voeding
Tot slot geloof ik dat gezond eten synoniem is met een gezonde relatie met eten. Alessia Couvreur, de auteur van Bye bye dieet, is maar één van de vele experten die focust op intuïtief eten, body acceptance, eten zonder regels, bewust leven en zelfzorg (om de lange ondertitel van Bye bye dieet te citeren). Eetstoornissen zijn schering en inslag, dus het is geen overbodige luxe om kinderen een gezonde relatie met eten bij te brengen, en om hen te leren houden van hun lichaam. Intuïtief eten is iets waar ik me dus ook op dit vlak heel erg in kan vinden.
Durf qua eten (wat, hoeveel, wanneer en hoe) je gevoel en dat van je kindje te volgen. Vanaf dag één geven we zo veel gewicht aan gewicht. Het staat al zwart op wit op onze geboortekaartjes. Een kindje dat afvalt “moet” bijkomen, maar de stress die errond hangt, is soms echt niet fijn. Zeker bij een eerste kindje zorgt dit bij veel jonge ouders voor spanningen. Om de zoveel uur eten, en zoveel milliliter: het lijkt wel op een dieet, terwijl eten zo’n individuele kwestie is. Ieder heeft zijn of haar voorkeuren. Het gaat voor mij daarom echt om je hart volgen. Een kindje dat aangeeft wanneer het genoeg heeft? Dat is een aangeboren gave die je moet koesteren.
Afsluiten doe ik graag met een quote uit My Child Won’t Eat: How to Enjoy Mealtimes without Worry, een parel van de hand van Carlos González:
As the years go by, we learn to eat according to different motivations: because it is Christmas or Easter or because we want to please our mother-in-law or look good in a bikini. Children, however, do not have preconceived ideas about how much or when to eat. Neither do they know (nor do they need to know) the doctor’s recommendations, nor the recommendations from the World Health Organization, nor how much the neighbour’s child eats. This is one reason they do not easily accept the rigid rules that are sometimes imposed on them.
Misschien is het dan ook tijd om die “rigid rules” om te buigen naar een milder ouderschap, ook aan tafel, zodat je kindje mag aangeven wanneer het wil eten en hoeveel?
