Vraag/antwoord: wat te doen bij slecht contact met de grootmoeder?

Het verhaal van gastmama C.: mijn schoonmoeder stuurt een advocaat op ons af

Ik ben een fiere mama van een zoontje van 2 jaar. Enkele maanden geleden kreeg ik plots een hele lange tekst van mijn schoonmoeder op mijn Facebook. Ze vond dat ze ons zoontje te weinig zag en ze schreef dat ze een advocaat onder de arm ging nemen omdat ze recht heeft om onze zoon te zien, alleen.

Praten had geen zin

In paniek belde ik naar mijn vriend en hij zei dat ze kwaad was geworden omdat we haar die dag niet konden ophalen om naar ons te komen. We hadden al andere plannen en het kwam toen niet uit voor ons.

Mijn vriend probeerde die dag nog te praten met haar, maar het had geen zin. We stelden voor dat ze dan de zondag erna op bezoek konden komen, maar dat heeft ze geweigerd omdat ze mij niet wou zien. Ze bleef en blijft er nog altijd bij dat ze onze zoon alleen kan zien.

Vorige week was het zover: de brief van haar advocaat. Mijn vriend heeft dan de advocaat gebeld en gevraagd om een bemiddelingsgesprek met een neutraal persoon.  

Toen ze hoorde dat we contact hadden met de advocaat heeft ze lelijke berichten naar haar zoon gestuurd om te zeggen wat hij haar allemaal aandoet. Maar zij begrijpt niet wat zij ons en ons zoontje aandoet. Heel dit gedoe brengt veel spanningen mee thuis en ons zoontje voelt dit.

Nooit contact geweigerd

Ondertussen heeft ze ons van Facebook verwijderd en de huissleutel in onze brievenbus gestoken. Ze wil niks met ons te maken hebben, maar ze wil wel haar kleinkind een keer per maand zonder toezicht bij zich hebben. Door heel dit gedoe vertrouw ik haar niet meer met ons zoontje.

We hebben nooit contact geweigerd tussen haar en ons zoontje. We zijn de week voor die brief nog gaan zwemmen en ze is ook nog naar het verjaardagsfeestje van onze zoon gekomen. Het is wel zo dat ze sinds een jaar niet meer kan oppassen door epilepsie-aanvallen, maar dat hebben we in samenspraak met haar beslist.

Elke avond piekeren wij ons rot en speuren wij het internet af op zoek naar gelijke verhalen. Maar nergens vinden we hierover iets van terug. Wel van grootouders die naar de rechter stappen omdat ze hun kleinkind niet mogen zien, en dat begrijp ik wel. Maar dit verhaal is helemaal anders…

Wat zijn onze rechten, en wat zijn haar rechten? En wat met onze zoon, die er niks mee te maken heeft maar toch slachtoffer is?

Groetjes,

Een bezorgde gastmama

Antwoord advocate Cleo:

Wat als de relatie met je (schoon)ouders niet over rozen loopt? Hebben zij dan, als grootouders, een absoluut recht om je kind te zien? Tal van ouders worstelen met deze vragen en zoeken vaak “het” antwoord op het internet.

Zoals bij zovele juridische vraagstukken in het familierecht, is er geen eenduidig en geüniformeerd antwoord hierop te formuleren is. Iedere situatie is anders en heeft zijn eigen bijzonderheden. Natuurlijk zijn er “basisregels”, wetgeving die bepaalde omstandigheden een juridisch kader geven waarbinnen gewerkt moet worden.

En dat is natuurlijk ook het geval bij een contact tussen grootouders en hun kleinkinderen.

Belang van het kind

Een maatstaf die steeds en altijd in overweging zal genomen worden en die primeert, is dat het belang van het kind voorop staat.

Wanneer een contact tussen grootouders en kleinkind schadelijke gevolgen heeft voor een kind, dan kan de rechtbank (indien betrokken) beslissen dat er geen contact komt.

Wanneer spelen schadelijke gevolgen? Natuurlijk niet wanneer jij als ouder vindt dat oma te veel snoep en koekjes aan zoon – of dochterlief geeft.

Is er bv. geen contact (om gegronde redenen) tussen de vader en het kind en zorgt oma ervoor dat dit er wel komt via haar omgangsrecht, dan kan het contact geweigerd worden.  Is er sprake van een zeer uit de hand gelopen en vergaand conflict tussen ouders en grootouders, en vreest men dat de grootouders hun kleinkind als pasmunt zullen gebruiken hierin, kan het contact ook geweigerd worden.

Hoe loopt het in de praktijk?

Om het zeer simpel te stellen: ouders hebben het primair omgangsrecht met hun kinderen. Dit wil zeggen dat, wanneer ouders gescheiden zijn, zij als eerste een recht hebben op omgang en een regeling hiertoe mbt. hun kind.

Grootouders hebben een 'tweederangs' omgangsrecht. Zij zien hun kleinkind wanneer hun eigen kind een omgangsregeling heeft. Papa heeft zijn zoon 1 week op 2 bij zich, dan zullen oma en opa in deze week hun kleinkind, in onderling overleg met hun zoon, moeten zien.

Maar wat als grootouders en ouders niet meer met elkaar praten of omgaan, en er tussen hen geen “normaal” contact is? Bijvoorbeeld, de ouders zijn nog steeds samen maar hebben een onenigheid of ruzie (langdurig) met hun eigen ouders. Of wat als papa zijn zoon heel beperkt ziet en er bijgevolg geen tijd is voor oma?

In deze gevallen kan aan de grootouders een “autonoom” omgangsrecht toegekend worden. Er zijn immers geen tegenindicaties voor zulk een contact en oma en opa hadden in het verleden reeds een band met hun kleinkind.

Vaak is dit contact in de vorm van 1 dag (namiddag) per maand dat de grootouders hun kleinkind mogen zien.

Het belang van je kind zal hoe dan ook voorop staan. Wat natuurlijk ook betekent dat je kind zijn grootouders best wél ziet, om zo gezonde familiebanden te kunnen opbouwen.